– Tünzalə xanım, əvvəlcə izah edin, arterial hipertoniya nədir?

– Arterial hipertoniya (yüksək qan təzyiqi) – qan damarlarının divarlarına göstərilən təzyiqin normadan artıq olması ilə xarakterizə olunan bir haldır. Qan təzyiqi iki göstəricidən ibarətdir: sistolik (yuxarı) və diastolik (aşağı). Normal göstərici 120/80 mm civə sütunu hesab olunur. Əgər təzyiq 130/80 mm Hg və ya daha yüksəkdirsə, bu artıq hipertoniya sayılır.

Hipertoniya ürək, beyin, böyrəklər və digər orqanlar üçün ciddi fəsadlar yarada bilər. Müalicə olunmadıqda, infarkt, insult, böyrək xəstəlikləri və digər həyati təhlükəli hallara səbəb ola bilər. Əlamətləri bəzən hiss olunmur, bu səbəbdən müntəzəm təzyiq ölçmək vacibdir.

Hipertoniya üç mərhələdə təsnif olunur:

1-ci mərhələ (yüngül): 130–139/80–89 mm Hg

2-ci mərhələ (orta): 140–159/90–99 mm Hg

3-cü mərhələ (ağır): 160/100 mm Hg və daha yuxarı

Əksinə, hipotoniya zamanı təzyiq 90/60 mm Hg-dan aşağı olur. Hər iki vəziyyətin yaranmasına yaş, genetika, həyat tərzi, xroniki xəstəliklər və digər amillər təsir edir.

– Hipertoniya əsasən hansı yaş qruplarında müşahidə olunur?

– Ən çox yaşlı insanlarda rast gəlinir. Yaş artdıqca damarların elastikliyi azalır, bu da təzyiqin yüksəlməsinə gətirib çıxarır. Xüsusilə 60 yaşdan yuxarı şəxslər risk qrupundadır.

Bununla belə, 40–60 yaş arası insanlar da risk altındadır. Burada düzgün olmayan qidalanma, fiziki passivlik, stres, siqaret, spirtli içkilər və irsiyyət əsas rol oynayır. Hətta 30 yaşdan aşağı şəxslərdə də bu hal qeydə alınır – xüsusilə ailə üzvlərində hipertoniya olanlarda və sağlam olmayan həyat tərzi keçirənlərdə.