“NASA” və “SpaceX” 2025-ci ilin fevral ayının sonunda növbəti astrofizika rəsədxanası olan “SPHEREx”i işə salmağı hədəfləyir. “SPHEREx” Kaliforniyadakı Vandenberq Kosmik Qüvvələri bazasından SpaceX Falcon 9 raketi ilə kosmosa buraxılacaq.

Kiçik bir avtomobil ölçüsündə olan “SPHEREx” Yer ətrafında qütb orbitinə girəcək və sanki kürənin içini skan edirmiş kimi bütün istiqamətlərdə şəkillər çəkərək bütün səmanın 3D formatında xəritəsini edəcək. Bu xəritə yüz milyonlarla ulduz və qalaktikadan ibarət olacaq və hər biri fərqli dalğa uzunluğunu təmsil edən 102 rəngdə nümayiş etdiriləcək.

Alimlər “SPHEREx”in bütün səma xəritəsindən istifadə edərək missiyanın üç əsas elmi məqsədinə nail olacaqlar.

Birinci məqsəd inflyasiya adlanan kosmik hadisəni aydınlaşdırmaqdır.Bu hadisə böyük partlayışdan sonra kosmosun özünün trilyonlarla dəfə, saniyənin bir hissəsi kimi genişləndiyi güclü bir kosmik hadisəni təmsil edir. Yüz milyonlarla qalaktikanın paylanmasını ölçməklə, rəsədxana bu inflyasiyaya səbəb olan amilləri və bu fenomenin arxasında duran fizikanı daha yaxşı anlamağa kömək edəcək.

“SPHEREx” missiyası həmçinin ayrı-ayrılıqda müşahidə olunmayan gizli qalaktikalardan gələn işıq da daxil olmaqla, yaxın və uzaq qalaktikalardan gələn kollektiv işığı ölçəcək.Bu məlumatlar kainatda radiasiya yayan bütün obyektlər və mənbələr haqqında daha dolğun təsəvvür yaradacaq.
 Onun üçüncü əsas elmi məqsədi Süd Yolu Qalaktikasında su, karbon qazı və digər canlıların əsas tikinti bloklarını təşkil edən buz dənələrini axtarmaqdır.

Missiya bu buzlu birləşmələrin qalaktikamızdakı yerini və bolluğunu araşdırmağa kömək edəcək, alimlərə onların yeni yaranan planetlərə daxil olma ehtimalı haqqında daha yaxşı təsəvvür yaradacaq.